Stop met diëten en wel hierom

Soms denk je dat iets zo bekend is dat iedereen het wel weet. Maar als zelfs hoogopgeleide, intelligente  mensen het nog steeds doen, is het toch nog niet bekend genoeg. Ik zeg het dus nog maar een keer: diëten heeft geen zin. En ik zal uitleggen waarom.

Of het nu Montignac heet, South Beach, Atkins, of Sonja Bakker: al deze diëten zijn gebaseerd op hetzelfde principe: een lage energie-inname, dus weinig calorieën. Je valt als een speer af, dat is niet meer dan logisch. Ook het populaire Paleo-dieet wordt hier onderuit gehaald.
Het punt is dat ze vaak te weinig van een of meerdere voedingsstoffen bevatten, terwijl je alles nodig hebt: zowel koolhydraten als vetten als eiwitten. Die hebben namelijk allemaal een onmisbare functie. Dat is tot nu toe het enige dat wetenschappelijk is bewezen, de rest is vooralsnog gespeculeer.
Maar wat belangrijker is: zelfs als deze diëten wel gezond zouden zijn, bevatten ze altijd heel weinig calorieën en de vraag is: hoe lang ga je dat volhouden?

Spaarstand
De eerste periode val je snel af. So far so good, want dat was het idee. Maar dan komt de keerzijde: een dieet wordt 9 van de 10 keer gezien als iets tijdelijks. ‘Ik hoef nog maar 3 weken’, of ‘even die 5 kilo eraf voor de zomer’. Enfin, je kent die uitspraken wel. Mensen zijn best gemotiveerd om een paar maanden op dieet te gaan om af te vallen. Omdat ze weten dat het maar tijdelijk is.
Maar daarna gaat het mis. Want tijdens dat dieet krijgt je lichaam door dat het hongerwinter is, en schakelt het over op de spaarstand. Zo zijn we nu eenmaal gemaakt. Ons lichaam weet niet dat we niet meer in de oertijd leven. Vet vasthouden had toen een evolutionair voordeel, nu werkt het helaas tegen ons.
Want wanneer die drie maanden voorbij zijn, denk jij: zo, dat zit erop, die kilo’s zijn eraf! Nu kan ik godzijdank weer normaal gaan eten. Maar jouw lichaam denkt: Ha, ik krijg eindelijk weer wat! En voor je het weet zitten die kilo’s er weer aan. En meestal nog een paar extra, omdat je verbranding net iets trager is geworden vanwege die spaarstand. En dat noemen we dus het jojo-effect.

Gevarieerd
Waarschijnlijk is dit een boodschap die je niet wilt horen, maar eigenlijk is hij juist heel positief: je hoeft nooit meer op dieet! Een hele geruststelling, toch? Als je wilt afvallen, zit er maar één ding op: een gezonder leefpatroon. Niet voor een paar maanden, maar voor altijd. En dan kun je maar beter zorgen dat je alle goede stoffen binnen krijgen (en niet ineens koolhydraten gaat weglaten bijvoorbeeld).

De praktijk is dat we ook nog een beetje normaal willen leven, en af en toe wat lekkers willen nemen op een feestje. De kunst is om de juiste balans te vinden. Een leefwijze die bij jou past. Zorg wel dat je gevarieerd eet, zodat je in elk geval geen belangrijke voedingsstoffen mist. Je kunt best af en toe een gevulde koek eten, maar dat staat voor ongeveer een uur sporten, dus als je daar geen zin in hebt….

Gezellig
Het is jouw keuze, jij bepaalt wat je het prettigst vindt. Waar het om gaat, is dat je zo gaat leven dat je het ook kunt volhouden. Als je wilt afvallen, dan zal dat linksom of rechtsom betekenen dat je niet méér kunt eten dan dat je verbrandt. Los daarvan is (geraffineerde) suiker erg slecht voor je lichaam, dus er zijn meer redenen om dat te beperken. Dat is lastig, maar alles went. We dachten vroeger toch ook dat een borrel absoluut niet gezellig kon zijn zonder sigaret?

Met een goede instelling kom je al een heel eind. Zeg voortaan niet tegen jezelf: ‘ik mag geen snoep’ of ‘ik moet sporten’, maar ‘ik wil een gezond lichaam, dus ik stop er geen troep in.’ Voel het verschil maar. En uiteindelijk zul je ook moeten accepteren dat eten in eerste instantie is bedoeld als brandstof die je lichaam nodig heeft. En niet als verwennerij. Eten mag lekker zijn, maar het heeft ook gewoon een functie. En dat is – naast het eten van puur voedsel – het belangrijkste dat we kunnen leren van de oermens.

door Rebecca Rijnders